Git là gì?
Git là một hệ thống quản lý phiên bản (version control system) – nó giúp bạn theo dõi lịch sử thay đổi của mã nguồn trong quá trình làm việc.
🤔 Ví dụ đơn giản: Bạn đang viết một ứng dụng Android. Hôm nay bạn sửa lại màn hình đăng nhập. Ngày mai bạn đổi logic xử lý mật khẩu. Một tuần sau bạn muốn quay lại phiên bản cũ vì code mới bị lỗi.
👉 Nếu không dùng Git, bạn phải:
-
Tự sao lưu thư mục từng ngày (rất rối).
-
Không biết ai thay đổi gì (nếu làm nhóm).
-
Rất khó làm việc nhóm vì ai cũng sửa file giống nhau.
👉 Nếu có Git, bạn chỉ cần:
-
Gõ git commit để lưu lại một bản ghi nhớ thay đổi.
-
Gõ git log để xem lại lịch sử ai làm gì, lúc nào.
-
Gõ git checkout để quay về phiên bản cũ ngay lập tức.
Tại sao cần dùng Git?
| Lợi ích | Giải thích |
|---|---|
| ✅ Theo dõi lịch sử | Biết được ai sửa gì, lúc nào, sửa như thế nào |
| ✅ Dễ hoàn tác | Quay lại phiên bản cũ khi gặp lỗi |
| ✅ Làm việc nhóm dễ dàng | Mỗi người một nhánh, hợp lại khi hoàn tất |
| ✅ Bảo vệ mã nguồn | Đẩy code lên GitHub, không sợ mất dữ liệu khi máy hỏng |
| ✅ Tự động hoá quy trình | Kết hợp với CI/CD để build và test tự động |
Git hoạt động thế nào?
Git sẽ giúp bạn làm 3 việc chính:
1. Theo dõi file: Khi bạn add file, Git sẽ bắt đầu theo dõi mọi thay đổi.
2. Lưu snapshot (commit): Bạn commit để ghi lại trạng thái file tại một thời điểm.
3. Gửi code lên server (push): Bạn push để đẩy bản commit đó lên GitHub, GitLab, v.v.
Một số câu lệnh Git thường dùng nhất trong thực tế
Câu lệnh Git phổ biến (dùng hàng ngày)
| Tác vụ | Lệnh Git | Ghi chú |
|---|---|---|
| Kiểm tra trạng thái repo | git status |
Xem file nào thay đổi, file nào đang chờ commit |
| Thêm file vào staged area | git add <file> |
Hoặc git add . để thêm tất cả |
| Commit thay đổi | git commit -m "Tin nhắn commit" |
Ghi lại snapshot |
| Push code lên remote | git push |
Gửi code lên GitHub/GitLab |
| Kéo code mới từ remote | git pull |
Lấy và gộp code mới về máy |
| Xem log commit | git log --oneline |
Dạng rút gọn, dễ đọc |
| Tạo nhánh mới | git checkout -b <ten-nhanh> |
Vừa tạo vừa chuyển sang nhánh |
| Chuyển đổi giữa các nhánh | git checkout <ten-nhanh> |
|
| Xem danh sách nhánh | git branch |
Nhánh hiện tại sẽ có dấu * |
| Merge nhánh khác vào hiện tại | git merge <ten-nhanh> |
Gộp code từ nhánh khác |
Một số lệnh hữu ích khác
| Tác vụ | Lệnh Git | Ghi chú |
|---|---|---|
| Clone 1 repo từ GitHub | git clone <url> |
Tải toàn bộ mã nguồn về máy |
| Xem sự khác biệt giữa các file | git diff |
So sánh thay đổi chưa commit |
| Hủy thay đổi file chưa add | git checkout -- <file> |
Khôi phục lại như cũ |
| Gỡ file ra khỏi staged area | git reset <file> |
Chưa commit thì dùng được |
| Hủy commit gần nhất (chưa push) | git reset --soft HEAD~1 |
Giữ nguyên thay đổi |
| Đổi tên nhánh hiện tại | git branch -m <ten-moi> |
Khi cần rename branch |
Ví dụ cụ thể
git clone https://github.com/yourname/yourrepo.git
cd yourrepo
git checkout -b new-feature
# code...
git add .
git commit -m "Thêm tính năng đăng nhập"
git push origin new-feature
Kết Luận
✅ Git = Công cụ theo dõi lịch sử thay đổi của mã nguồn.
✅ Cực kỳ quan trọng với lập trình viên, gần như bắt buộc khi đi làm.
✅ Bạn dùng Git thông qua dòng lệnh hoặc qua giao diện (Android Studio, VSCode, GitHub Desktop...).