Lập trình không chỉ là gõ vài dòng vào editor — đó là một môn thủ công, một trò chơi xếp hình, và với nhiều người trong chúng ta, là hành trình rất cá nhân. Qua thời gian, mình đã “khiêu vũ” giữa hai thái cực: coding chuẩn — kỷ luật, logic, có cấu trúc—và coding vibe—tự do, chan nhạc, đôi khi hỗn loạn đầy nghệ thuật.
Cả hai đều định hình mình thành developer hôm nay: một bên giữ mình trên mặt đất, bên kia cho mình đôi cánh. Dưới đây là câu chuyện, “phép màu”, và cả những quirks của mỗi phong cách, cùng cách tìm nhịp riêng. Cuối bài mình giới thiệu tài nguyên mình tự làm để giúp bạn nâng tầm phong cách — đã có trên Gumroad.
Coding chuẩn: Lối đi của kiến trúc sư
Coding chuẩn giống xây toà nhà chọc trời với bản vẽ và giấy phép sẵn trên tay: cẩn trọng, chính xác, và có khả năng mở rộng. Khi mới vào nghề, đây là “vùng an toàn” của mình.
Mình phác pseudo‑code, vẽ flowchart, ba lần kiểm cú pháp trước khi bấm “run”. Cảm giác như giải phương trình phức tạp—và khi chạy được, cực kỳ thỏa mãn.
Đặc trưng của Coding Chuẩn:
- Lập kế hoạch là vua – Wireframe, ERD, endpoint… vạch hết trước khi code.
- Vệ sinh mã – Tên biến rõ ràng, hàm gọn, comment súc tích. DRY & SOLID là kinh thánh.
- Bộ công cụ – Git, Jira, linter, doc generator… đủ cả.
- Không gian zen – Phòng yên tĩnh, ít xao nhãng, tiếng máy pha cà‑phê rì rào xa xa.
- Tinh thần đội nhóm – Cấu trúc rõ ràng càng hiệu quả khi làm việc nhóm.
Mình nhớ những đêm muộn job đầu, mài API thanh toán. Mỗi hàm, mỗi test đều có lý do. Hài lòng—nhưng đôi lúc như mặc suit cứng đơ, trong khi mình muốn quăng hoodie lên người và “jam” code.
Coding Vibe: Dòng chảy của Nghệ sĩ
Rồi mình gặp coding vibe — một con thú khác hẳn: hoang dã, đầy nhạc, bốc đồng — buổi freestyle đầy code. Khám phá ở hackathon: 3 h sáng, synthwave rền, mình ráp prototype game, cảm giác kể chuyện hơn viết logic.
Nó lộn xộn. Đẹp. Điện giật.
Đặc trưng của Coding Vibe
- Nhạc là nhiên liệu – Lo‑fi, synthwave, orchestral… code theo nhịp mood.
- Nhảy ngay, tính sau – Lộ trình nằm (có lẽ) trong đầu. Để flow dẫn đường kiến trúc.
- Hỗn loạn kiểm soát – Hàm
doCoolThing(), biếninsaneLooptung hoành. - Hang ổ vibe – Đèn RGB, lon energy drink vơi nửa, hai màn hình: một GIF anime, một code.
- Năng lượng solo/nhóm nhỏ – Chạy nhất với bạn thân hoặc sprint một mình; không dành cho meeting Corp + vé Jira.
Mình từng dựng hệ thống animation front‑end trong tiếng vaporwave, ngụm cold brew. Bug đầy, nhưng sống động. Cảm xúc như nghệ sĩ, không chỉ là coder.
Đối đầu: Logic vs Flow
Chuyện từ “mặt trận” code
- Mình ở chế độ Chuẩn: Job ban ngày, vẽ schema, viết test phòng thủ, dựng API Node.js kiên cố. Gọn gàng, mở rộng, chắc chắn… nhưng đôi lúc thèm chút bừa bộn.
- Mình ở chế độ Vibe: Tại game jam gần đây, mình code platformer 2D bằng Godot, lo‑fi + đèn neon. Biến bounceGuy, laserBoom loạn xạ — kết quả? Thắng giải “Sáng tạo nhất”. Cảm giác “phê” khó tả.
Bí kíp: Trộn cả hai với nhau
Bạn không phải chọn một. Công thức mình dùng:
- Lên kế hoạch kiểu Chuẩn – phác dòng chảy, mục tiêu.
- Chạy flow kiểu Vibe – thả sáng tạo cho UI, feature thử nghiệm.
- Đánh bóng như Pro – refactor, tài liệu, test khi lửa đã nguội.
Kết quả: nhanh hơn, cảm hứng hơn, vừa vững vừa vui.
Nâng tầm phong cách của bạn
Dù bạn mê cấu trúc, đắm hồn, hay pha cả hai—quan trọng là năng lượng phù hợp bạn. Mình tạo “Code Your Way: A Dev’s Guide to Finding Your Style” — tài liệu có:
- Phân tích phong cách
- Bài tập xây flow
- Playlist dev
- Mẹo pha trộn hai mode
Phong cách nào chạm tim bạn?
Bạn là kiến trúc sư mạch lạc hay nghệ sĩ cuồng nhiệt? Hay hybrid tò mò, bật/tắt mode như light‑dark theme?
- Yêu trật tự? Khai phá tool & cấu trúc của coding chuẩn.
- Sống trong hỗn loạn? Xếp playlist và bắt đầu “vibe”.
- Muốn cả hai? Chúng ta cùng hội!
Nhớ rằng, không chỉ là code — mà là bạn là ai khi coding. Vậy nên: đeo tai nghe, mở editor, và viết những dòng code mang dấu ấn của chính bạn.