Chào các bạn, lại là mình đây
Goodbye 1 năm với cuộc sống chỉ là Work from Home, chúc cho các bạn đọc của mình 1 năm mới với nhiều điều tuyệt vời mới mẻ, sức khoẻ dồi dào và nhiều thành công
Mấy hôm rồi nhân cuối năm được nghỉ có tâm sự với mấy bạn về công việc và học tập, các bạn hỏi mình chia sẻ về cuộc sống và công việc bên này , làm cách nào mình sang được Singapore làm việc. Nhớ lại ở bài Con đường mình đang đi để trở thành Fullstack Web Developer cũng có 1 số bạn hỏi mình chia sẻ về việc này. Nhân 1 ngày đầu năm nhớ nhà da diết, thì mình lại lấy những dòng blog ra để tâm sự với các bạn mong là có thể giúp các bạn - những người muốn bay nhảy nơi xứ người có thêm thông tin về cơ hội và cuộc sống của developer nơi đây
Ở bài này mình sẽ bắt đầu từ thời mình là sinh viên - lúc bắt đầu học lập trình cho tới thời điểm hiện tại, vì có 1 số điều mình đã chuẩn bị ngay từ thời sinh viên và nó đã giúp ích cho mình rất nhiều khi tìm cơ hội làm việc tại Singapore đây.
Giai đoạn vỡ lòng và nhận thức về đường đi cho bản thân
Nhận thức về lập trình
Mình thi vào Bách Khoa Hà Nội chọn Công nghệ thông tin đơn giản là vì lúc đó thích chơi game, và nhiều người bảo CNTT thì nhiều tiền. Chẳng có chút định hướng gì, nói chung đợt đó con trai cấp 3 bọn mình cũng kiểu "a dua" nhiều, thấy CNTT điểm cao, hot, nhiều người thi, ồ thì mình cũng thi. Mặc dù trước đó mình học Tin học cực ngu, cả lớp cấp 3 trông chờ vào 1-2 đứa học đội tuyển nó code Pascal cho
Lên đại học năm nhất ở BK học đại cương như cấp 3 toàn toán lí tích phân các thứ, mình rất thích vì chúng là chúng thứ mình làm tốt nhất, kết thúc năm nhất với một CPA khá là đẹp. Ấy thế nhưng sang năm 2 bắt đầu vào chuyên nghành thì mình sốc thực sự. Kì học đầu năm 2 đó nào là Cấu trúc dữ liệu và GT, kĩ thuật lập trình, lập trình Java,... và mình thấy thật sự là khó kinh khủng, không thể hiểu nổi con trỏ trong C là cái gì luôn, rồi khai báo khởi tạo đối tượng Java:
Product product = new Product()
Mình cứ thắc mắc sao người ta lại viết như vậy, rồi product
nào là product thật, khổ nó ngu thì cái gì nó cũng không hiểu . Rồi những môn như Cơ sở dữ liệu viết query mình cũng gà, bài tập nhóm chỉ nhắm mấy đứa hay dơ tay phát biểu để chung nhóm với hội đó để có người carry
Chật vật qua năm 2 đó với 1 CPA thấp thậm tệ, hơn 1/2 của năm nhất 1 chút (tự thấy nhục với bản thân vãi đạn ). Mình bết bát vậy nhưng trong lớp của mình vẫn rất nhiều anh tài, học rất kinh khủng, đi thi code trên giấy mình thì choáng váng đầu óc nhưng vẫn nhiều người điểm vẫn rất là cao. Đi học mấy thành phần ngồi đầu là biết siêu rồi, mình thì cứ đến muộn rồi ngồi cuối.
Nói chung lúc đó mình học mấy cái lý thuyết rất là không vào, và cảm thấy kém thực sự
Đầu năm 3 (hình như thế), mình có 1 project làm cái web quản lý lớp học bằng PHP, lúc đó mình mới bắt đầu tự mày mò, Google là thầy, Stackoverflow là Giáo sư, vọc vạch code chay ra được cái web hoa hoè hoa sói, mây bay, title thì nhấp nháy chạy ngang dọc như mấy trang web xổ số kiến thiết vậy . Vậy nhưng mình thấy rất là thích và dễ hiểu, từ đó mình cũng bắt đầu mang máng hình thành suy nghĩ là mình muốn làm kiểu sản phẩm nhiều hơn, đi làm công ty làm thực tế, chứ không thích kiểu lý thuyết hay học thuật.
Nói mỗi tiếng Việt là không đủ
Cũng trong thời gian đó mình bắt đầu đi học tiếng Anh giao tiếp, vì tiếng anh cấp 2-3 phần ngữ pháp mình học cũng khá ổn nên mình chọn giao tiếp luôn vì muốn cải thiện khả năng nói. Học được một thời gian mình thấy mê mẩn lắm, bài tập thu âm các thứ làm rất đầy đủ, các hoạt động trong lớp cũng xung phong ác lắm, và nhờ thế mình thấy bản thân đã tự tin hơn rất nhiều, không còn là "boy nạnh nùng, thẹn thùng" nữa.
Quay trở lại Bách khoa, các bạn học CNTT thì tiếng Anh kém lắm, thi tiếng anh đầu vào không qua xong phải học đi học lại mấy năm trời vẫn không qua được cái TOEIC 450. Mình có học tiếng anh từ cấp 3 nên lúc mới vào BK thi 1 phát ăn ngay (dù điểm cũng ko cao, chỉ vừa đủ). Vậy là mình nghĩ rằng: mình học trên trường đã kém, thì phải có tiếng Anh, phải có cái gì đó cạnh tranh với hội CPA 3.5-3.6 ở trên trường
Thế là học xong khoá tiếng Anh giao tiếp mình xin ở lại trung tâm đó làm trợ giảng thêm 2 năm sau đó. Và đây là quãng thời gian đã giúp mình rất rất rất rất là nhiều: giúp mình cải thiện tiếng anh, làm mình tự tin hơn nhiều, ko ngại ngùng như cũ, dám xông pha nhận nhiều trách nhiệm, và mình được gặp rất nhiều các bạn từ các trường khác cũng làm trợ giảng (ngoại thương, ngoại giao, kinh tế,..) ai cũng giỏi cả. Và từ đó bản thân mình cũng biết ước mơ nhiều hơn Mình luôn thấy biết ơn vì mình đã được làm việc ở đó.
Năm 2015, ông anh họ mình có rủ qua Singapore chơi, có chút tiếng Anh thấy cũng tự tin hơn, vậy là mình đi. Đó là lần đầu tiên mình tới Singapore, lần đầu đi nước ngoài cảm giác rất là sướng, qua đây thấy mọi thứ rất tuyệt vời, cộng thêm mình có tìm hiểu là nghề lập trình ở bên này rất phát triển. Thế là mình có có tí ước mơ là "giá mà sau này được làm việc ở đây", nhưng thời đó ước mơ nó mong manh lắm, về VN ngủ 1 giấc là quên
Bắt đầu theo đuổi đam mê
Thời kì vô định
Từ sự mang máng nhận thức là mình muốn sau này đi làm công ty thì cuối cùng lương tâm cũng đã thôi thúc mình phải đi thực tập.
Giữa năm 3 mình bắt đầu đăng kí đi thực tập (1 môn học trên trường), thời đó được trường sắp xếp vào thực tập ở bên công ty F
, thực tập iOS Objective C, vâng lại là C, trời đất ơi, vẫn là con trỏ, mặc dù vừa học vừa thực hành luôn cũng đỡ chuối nhưng C lúc đó với mình vẫn là 1 ác mộng nên mình cũng không hấp thụ được mấy. May sao kết thúc kì thực tập bên công ty họ cũng thoải mái nên cho điểm cũng ổn
Sau kì thực tập đó mình lại nhờ 1 người quen giới thiệu để lại tiếp tục thực tập ở 1 công ty khác tên là H
làm C#, thời đó mình chả biết mình thích gì, cứ công ty làm gì thì mình theo. Thời gian đó mình thấy vất vãi chưởng , mặc dù cũng đâu phải làm fulltime (có khi sinh viên ngủ nhiều nên đi làm ko quen ). Cả quãng thời gian ở Công ty H chủ yếu là mình fix bug, fix lên fix xuống, vì code C# (MVC, WCF) project thật lại to (to so với lúc đó là 1 anh sinh viên), nên mình suốt ngày lọ mọ.
Lúc đó thực tập được trợ cấp 500k xăng xe là hết vì công ty cũng ở xa, được hỗ trợ cơm trưa nhưng mà nhìn bát cơm trưa với miếng thịt nạc to chà bá, khô cong mình chả dám ăn bao giờ. Nói vậy nhưng vì công ty lúc đó cũng khó khăn và đang phát triển nên điều kiện không có nhiều. Nhưng ở đó được cái làm việc rất là vui, công ty nhỏ nhỏ nhưng mọi người tình cảm.
Kết thúc kì thực tập ở công ty H, mình thấy lại càng thấy rõ hơn con đường của mình là sẽ đi làm sản phẩm thực tế, ở cty ngoài - thứ làm mình thấy thật sự thích thú
Vậy là mình mình lại tiếp tục apply quay trở lại công ty F
, lúc đó họ đang có chương trình tuyển part time trong khoảng 3 tháng, và mình đã được nhận, lúc deal lương mình deal được từ 5 tr lên 7 tr chỉ vì lí do mình có tiếng Anh. Các bạn thấy tầm quan trọng của ngoại ngữ chưa nào . Quãng thời gian này mình làm về C# mấy sản phẩm về smart house, kết thúc kì thực tập họ hỏi kí hợp đồng tiếp không thì mình từ chối, mặc dù lúc mới vào đại học mình đã ước mơ rằng "đi làm ở công ty F, lương 7tr" . Lúc đó sinh viên sáng nắng chiều mưa quá . Mà lúc đó mà nhận thì chắc cuộc đời đã rẽ sang hướng khác, có thể là không ở Sing bây giờ .
Sau đó mình lại tập trung việc học trên trường, với những môn lý thuyết mình vẫn gà như vậy, nhưng có những môn thực hành nhiều: làm app Java, hay code game Unity thì mình lại làm rất tốt, các môn đó phần code thực hành hầu như mình đều cân luôn cho cả team . Sau đợt đó làm Unity thích quá có lúc mình đã apply đi thực tập vài công ty làm Game ở trên cầu giấy, mà họ đều không trả lời mình hết (không biết ngày đó mà theo nghiệp game thì giờ như thế nào ta )
Định hướng rõ ràng
Sau thời gian tập trung học ở trường, đến tầm năm 4 (giữa giữa thì phải, 2017), mấy thằng bạn đại học mình rủ vào làm ở 1 công ty startup tên là R
nơi chúng nó đang làm. Lúc mới vào 2 thằng bạn 1 thằng rủ vào team React Native, 1 đứa rủ vào team PHP, mình chả biết thích cái nào nên chọn PHP. May mắn thay đợt đó càng làm với web (PHP, Laravel, VueJS) mình lại càng thấy thích, và được làm rất nhiều thứ, bản thân mình kĩ năng lập trình cũng tăng lên đáng kể. Mặc dù lương lậu không nhiều vì công ty còn mới và còn nhiều khó khăn, nhưng mấy a CEO và leader team PHP của mình rất là hay, a leader team chính là người gieo những hạt mầm Docker đầu tiên cho mình. Từ đợt đó mình đã rõ ràng hơn về con đường mình sẽ đi, đó là sẽ làm web developer, ban đầu là frontend, sau đó được làm với backend nhiều hơn thì mình muốn làm fullstack web.
Thời gian đó, mình có tìm ra trang Hợp tác quốc tế của trường, ở trên đó có vô vàn các loại học bổng, các chương trình trao đổi, đi các nước Á âu mỹ,...Và 1 đứa thích tiếng Anh như mình thì rất mong được đi những chương trình như vậy để trải nghiệm, mình có apply 4-5 cái gì đó nhưng đều fail cả, vì CPA của mình ở trên trường không phải cao (~B) chứ chưa nói đến việc ấn tượng để cạnh tranh với những siêu sao khác (toàn > 3.2), mặc dù các học bổng đó hầu hết đều ưu tiên sinh viên ngành CNTT cả, thế rồi có 1 cái học bổng đi Sing, mình apply thì bị fail lần nữa, lí do lúc đó thì chỉ vì không có bằng tiếng Anh. Lúc đó tiếc vô cùng, học tiếng Anh giao tiếp đầy đủ nhưng không có 1 cái chứng chỉ nào cả, thế là sau 5 lần 7 lượt lên quyết tâm thì mình cũng dành ra 3-4 tháng ôn TOEIC, quyết làm 1 lần để có cái chứng chỉ ngon nghẻ, vậy là Tết năm đó mình ăn Tết trong sự vui vẻ vỡi TOEIC 895, tự thấy là OK, hì hì .
Sau đó vài tháng thì cái học bổng trao đổi Singapore kia lại mở lại, lần này mình apply thì được, mình xin tạm nghỉ ở công ty R để qua trao đổi gần 1 tháng. Thời gian bên Sing đó các bạn ngừoi Sing dẫn đám bách khoa bọn mình đi hết hang cùng ngõ hẻm bên Sing, ngày nào cũng đi tới 10-11h đêm, đến giờ giới nghiêm thì cả lũ mới chạy thục mạng về điểm danh. Thời gian đó cũng làm ước mơ "làm việc ở Sing" của mình tăng lên đáng kể và mạnh mẽ hơn.
Sau kì trao đổi mình lại trở về Bách khoa và đi thực tập ở Công ty R bình thường. Thời gian đó vừa chăm chỉ làm việc vì đam mê, mình vọc vạch rất nhiều về web, server (docker lúc đó chưa vọc nhiều mấy), và cũng check website của trường đều đặn để xem có học bổng nào hay không, lúc đó vẫn chỉ là muốn đi và trải nghiệm. Có vài học bổng bên châu âu nhưng rất khó vì họ đòi CPA cao, mình thì ở mức gọi là đủ.
Giấc mơ Singapore bắt đầu
Lần thứ nhất
Đến giữa năm thứ 5, lại lọ mọ lên trang đào tạo quốc tế của trường thì thấy có 1 cái học bổng trao đổi 6 tháng ở trường đại học NTU bên Singapore. Mình apply ngay, lần này đã có chứng chỉ tiếng Anh rồi nên cũng tự tin hơn nhiều. Và rất may mắn làm sao mình lại được nhận, dù CPA vẫn chỉ quanh quẩn mức bình thường (3.0x), sau này vào hỏi thầy mình ở NTU sao thầy chọn, thì thầy nói là lúc đó team cần 1 bạn biết dev (web), thấy mình có để ở CV là code web nên nhận, các bạn khác CPA cao nhưng toàn về bên nghiên cứu.
Ngày biết tin được nhận mình phê lắm, vì mấy tháng trước đó, ở chương trình trao đổi, mình có tới NTU và chụp 1 bức ảnh ở đó, còn nói với đứa bạn, không biết được học/làm ở đây thì sẽ thế nào nhỉ (vì trường NTU cũng nằm trong top thế giới, thua đám Harvard, Stanford,... chục bậc thì phải). Mà thực tập họ lại trả lương khá là cao nữa chứ, 2x lận, ahihi. Lúc đó thấy mình hên thật, vì mấy bạn khác đi cùng với mình ở BK cũng toàn học giỏi, CPA cao ngất ngưởng.
Hello Singapore
Kì thực tập đó mình làm trong lab, chủ yếu là mấy web để demo kết quả nghiên cứu của team (dạng POC - Prove of concept). Đợt đó mình làm rất mê mẩn, có cái gì về web cũng xin làm (python cũng làm ), có người bảo làm mấy cái C++ (dù nhỏ nhỏ thôi) cũng xin làm.
Mình luôn quan niệm rằng: mình còn đang trẻ, thì phải xông pha để được học và trải nghiệm, chỉ cần có cơ hội thôi là được, vì nó là cái quý giá nhất trong quãng thời gian này.
À nếu bạn có thắc mắc thì mình đã đăng kì đồ án tốt nghiệp ngay trước lúc mình sang Sing thực tập để mình vừa có thể làm đồ án vừa thực tập bên này, tránh phải dây ra 1 kì nữa để làm đồ án, và thực tập xong về VN là mình có thể lấy được bằng tốt nghiệp luôn.
Lần thứ hai
Sinh sống và làm việc ở Singapore làm cho mình thấy yêu thích nơi này hơn, mong muốn được trải nghiệm nhiều thứ hơn ở đây. Nhưng cái gì cũng có hồi kết, kì thực tập 6 tháng của mình gần hết, thời gian cuối ước mơ được ở lại Singapore của mình càng lớn, mình apply liên miên vào các công ty bên này, đi phỏng vấn các nơi. Đó là lần đầu tiên mình đi phỏng vấn ở nước ngoài, cảm giác vừa ngại ngùng, bẽn lẽn, hồi hộp. Nhưng vì mình học ở VN mà lại chuẩn bị ra trường nên chẳng công ty nào thèm care, họ đều từ chối hết cả.
Và điều may mắn lại đến với mình khi vào những tuần cuối ở bên này thì thầy mình (trong lab ở trường NTU), có offer cho mình job ở lại làm cùng thầy. Ối dồi ôi chết đuối vớ được cọc, sướng thôi rồi. Mình nhận lời luôn. Lúc đó mình đã yên tâm thở phào nhẹ nhõm vì mình lại có thể tiếp tục ở lại Singapore thoả mãn giấc mơ được bay nhảy. Sau đó mình quay trở về VN mấy tháng để chờ làm Pass (1 dạng visa ở sing) tiện thể ăn tết luôn.
Tâm sự 1 chút về quãng thời gian đó khi mình trở về VN (chừng 3 tháng thì phải). Mình có quay trở lại công ty R để xin được làm việc, vì 3 tháng cũng khá là dài. Tuyệt vời làm sao dù mình có nói rõ là sau đó sẽ quay trở lại Sing nhưng công ty R
vẫn offer cho mình 1 mức lương như với nhân viên bình thường, lúc đó mình chỉ expect mình là 1 người thực tập ngắn hạn thôi, và ở đó mình vẫn được làm những thứ mình thích đó là về Web, Docker,.... Mình luôn thấy biết ơn công ty R
vì đó là nơi định hướng đường đi cho mình và đãi ngộ mình rất tốt
Mình quay trở lại Sing và bắt đầu với 1 công việc chính thức, là làm trong trường đại học. Khi nói làm trong trường mọi ngừoi thường nghĩ là làm giảng viên, hoặc làm nghiên cứu mặc áo blouse trắng tay cầm ống thí nghiệm, hoặc làm nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo. Nhưng không. Mình vẫn làm các công việc engineering
, đại loại là cũng code web, app,... như bình thường vậy.
Quãng thời gian gần 2 năm ở trong trường NTU là quãng thời gian mà mình thấy mình phát triển lên nhiều nhất kể từ đầu câu chuyện đến giờ. Mình được học vô vàn thứ, được thử rất nhiều thứ. Trong trường họ chả thiếu gì ngoài tiền . Mình thích mua cái gì (cho công việc), họ đều ok hết. Trong team mình thì phần lớn mọi người làm research (deep learning, AI), chỉ có mình và đôi người nữa là làm engineering. Cứ hễ cái gì liên quan tới engineering
là mình xin nhận hết: web, mobile, desktop, php nodejs, python, server (Linux), deploy (CICD, docker, kubernetes), cloud..... (Vậy nên lúc nghỉ việc mình có tới 5-6 projects để bàn giao lại lận ). Với người thích trải nghiệm như mình thì công việc đó thực sự rất ổn, mình được làm, được thử, được sai, được ra quyết định, .....Cứ dần dần hiểu thêm được bản thân mình muốn gì, mạnh cái gì. Cũng trong thời gian đó mình bắt đầu tập tành viết blog trên Viblo đó
Bên dưới là ảnh chụp bên ngoài nơi mình làm việc ở NTU này, trường này như 1 khu sinh thái cây cối um tùm xanh mướt luôn
Làm việc trong trường thoải mái là vậy nhưng mình cũng tự biết là môi trường đó là môi trường nghiên cứu học thuật, nếu mình muốn học lên Master (thạc sĩ), PHD (Tiến sĩ), hoặc làm nghiên cứu thì nó sẽ rất tuyệt vời, vì NTU là trường top, sẽ giúp profile về học thuật rất có gía trị, nhưng với 1 người làm engineering như mình thì không hẳn vì các sản phẩm trong đây thiên nhiều về research trong khi mình muốn làm các sản phẩm thực tế, và kiểu engineer
như mình trong trường thì mãi cũng chỉ đến vậy chứ gần như không thể lên được. Do vậy khi gần kết thúc 2 năm ở NTU cũng là lúc mình chuẩn bị cho 1 hành trình mới - ra công ty ngoài đi làm.
Lần thứ ba
Mình bắt đầu nghĩ về việc tìm công việc mới vào tháng 3 (giờ là tháng 1/2021) - trước khi hợp đồng ở NTU kết thúc 1 năm. Cũng tập tành lọ mọ lên Hackerrank, Leet Code ôn thuật toán. Cơ mà lúc đó lười, cứ cậy là còn chán mới đến lúc nên tới tầm tháng 6 mình mới bắt đầu ôn nhiều hơn được 1 chút, và bắt đầu lần phỏng vấn đầu tiên với Shopee ngay trong tháng 6 đó.
Cho các bạn nào không biết, ở nước ngoài các công ty lớn (hoặc thậm chí là vừa và nhỏ), khi bạn phỏng vấn xin việc vào thì phần đầu tiên auto luôn luôn là thuật toán, dù cho bất kì vị trí nào. Lúc đầu nhận ra việc này mình có hơi chút "bất mãn": tôi làm web ông cũng phỏng vấn thuật toán làm chi??? Một người skill web đầy đủ cho công việc sẽ bị thua cái đứa chỉ chăm chăm ôn thuật toán mất, buồn quớ Nhưng dần dần mình cũng đành chấp nhận sự thật đó, có thể công ty họ to có quá nhiều người apply vào nên đó là 1 cách để họ lọc dần, mình không có kĩ năng đó thì coi như thua, mình phải chấp nhận việc đó, dù có hơi buồn.
Quay trở lại lần phỏng vấn với Shopee hồi tháng 6, vòng đầu tiên là thuật toán (đương nhiên ) theo kiểu screening, kiểu mình quay trực tiếp màn hình lúc mình đang code, áp lực vãi chưởng , xong cái web để code thì mỗi lần submit để check kết quả thì nó lag kinh hồn. Rồi code bình thường mình quen search các thứ thì bây giờ chỉ có độc nhất 1 màn hình code làm mình thấy bứt rứt ghê gớm. Lúc nộp bài mình còn chả kịp chạy test lần cuối cùng.
Và kết quả thì đương nhiên rồi, tạch Thất vọng lần 1.
Sau đó mình lại chây ì tới tầm tháng 8 mới quay trở lại ôn thuật toán tiếp và tháng 9 lại phỏng vấn Shopee một lần nữa, nhưng lần này là phỏng vấn qua điện thoại trước, ở 1 team làm data visualization (frontend). Mình đã chuẩn bị rất kĩ cho lần này, nhưng khi nói chuyện phỏng vấn thì mình đã nhận ra yêu cầu của họ có vẻ hơi khác với profile của mình. Và kết quả như nào các bạn cũng đoán ra rồi đó. Tạch lần 2, thất vọng lần 2 @@
Sau lần đó mình lại tiếp tục ôn thuật toán cật lực hơn, nhưng phải thú thật, mình là Web developer, thuật toán không phải là thứ gì đó mình hay làm tới và việc học rất khó khăn, học chỉ để đi interview (nghĩ buồn cười thật). Mình apply liên tục: Tiktok, Grab, Lazada, và cả chục công ty khác. Rồi cũng có 1 công ty startup về giải pháp công nghệ cho mảng thực phẩm họ liên hệ, cũng phỏng vấn các kiểu, lần này không hỏi thuật toán nữa mà chủ yếu những thứ mình biết, mình cũng thấy là khá tự tin, nhưng rồi không hiểu sao sau đó chờ mãi 2-3 tuần vẫn thấy bặt vô âm tín không thấy họ liên hệ gì, đến bên Headhunt cũng liên tục hỏi mình là đã nhận được thư từ công ty chưa. Lại tạch lần nữa. @@
Rồi mình còn phỏng vấn thêm 2 chỗ nữa, nhưng đều không được, có chỗ thì công ty họ nhỏ lúc deal lương họ trả thấp quá (thấp hơn hiện tại). Nói chung đợt đó thâý stress vãi chưởng, nhưng vẫn phải cố ôn thuật toán các thứ, vì lúc đó mà để trôi theo dòng đời thì 1 là về VN 2 là tiếp tục kí hợp đồng và ở lại trong trường.
Bỗng một ngày có 1 bên HR nhắn tin với mình qua LinkedIn, đó là 1 ngân hàng D
bên Sing đang tuyển Engineer, và thấy profile mình hợp và nhắn mình nên apply. Ngân hàng này ở Sing khá là to và mình chưa bao giờ nghĩ 1 ông làm web mà lại dễ vào được ngân hàng. Nhưng tội gì không thứ.
Cho bạn nào đang muốn tìm việc mới, dù ở Sing hay VN hay bất cứ đâu. Bạn nên có 1 tài khoản trên LinkedIn và cập nhật đầy đủ profile của bạn vào đó, bật chế độ tìm việc và đặt quốc gia bạn muốn tìm. Sẽ có rất nhiều cơ hội tìm đến bạn đấy
Vậy là mình bắt đầu phỏng vấn lần 1 vị trí fullstack, thời gian từ lúc họ liên hệ đến lúc phỏng vấn rất gấp, chỉ 2-3 ngày. Phỏng vấn từ xa qua Zoom. Và lúc phỏng vấn thì Ối dồi ôi....Fullstack Java ạ . Rất nhiều câu hỏi về Java mình không trả lời được, đơn giản vì mình không biết, mình đâu có làm Java (mình chủ yếu về NodeJS và PHP cho backend). Kết thúc buổi phỏng vấn tầm 40' vật vã, và tự mình đã biết kết quả là gì. Ngay tối hôm đó bên HR nhắn lại là bên ngân hàng bảo là mình không hợp cho vị trí đó và HR cũng sorry mình vì đã xếp mình vào team Java .
Sáng hôm sau vừa ngủ dậy HR lại nhắn lại luôn, chiều đi phỏng vấn lại bên ngân hàng team frontend. Lại chả ôn được 1 cái gì ngoài đọc lại docs của React, Redux (chắc được chừng 1-2 tiếng). Chiều lại xách đít đến tận ngân hàng nơi họ làm việc và phỏng vấn. Mình lại gặp may khi họ không dùng Algorithm để đánh giá (ahihi), và lần này họ toàn hỏi về web hầu như toàn những thứ mình biết và đã làm nhiều nên mình đều trả lời được, mấy bài code thì cũng khá là dễ với mình. Phỏng vấn kéo dài tận 2 tiếng rưỡi lần, chưa bao giờ phỏng vấn lâu đến vậy. Tối về mình cũng tự thẩm du tinh thần là lâu vậy chắc họ cũng ưng ưng mình.
Và việc gì đến cũng phải đến. Ngay hôm sau nhận được tin mình đã pass. Trồi ôi cảm giác lại sướng không thể tả nổi, sau bao nhiêu ngày stress và cuối cùng mình cũng tìm được một công việc mới ở một nơi mình không nghĩ tới.
Hồi làm ở công ty R
bên VN, mình và thằng bạn hay tâm sự: ở mấy ngân hàng nom web xấu òm, chầm chậm, chắc mục đích chính của họ ko phải frontend React Vue các thứ mà là bảo mật chứ mấy đứa web như ae mình chắc chẳng bao giờ có cửa
Hiện tại mình đang làm việc tại ngân hàng D
, đến giờ cũng mới được gần 1 tháng rồi, công việc cũng khá là ổn, chủ yếu về frontend. Tạm yên tâm về tương lai gần sau mấy tháng vật vã đi tìm công việc. Tương lai xa thì sao ư? Mình không chắc được, cứ sống cho hiện tại đã.
Chỗ làm hiện tại của mình đây, đẹp thế này ngày nào cũng phải ngắm mới mệt làm sao
Đôi điều mình thấy hữu ích nếu muốn tìm được job ở nước ngoài
Ngoại ngữ
Tiếng Anh - đương nhiên rồi, hoặc bất kì 1 ngoại ngữ nào khác tuỳ theo quốc gia mà bạn nhắm tới. Rất quan trọng nhé các bạn. Đi làm nên khả năng cao người ta không cần bạn phải show bằng TOEIC hay IELTS, nhưng ngoại ngữ bạn phải đủ để giao tiếp. Bạn bè mình thường nghĩ mình nói tiếng Anh như gió mới sang được đây , thực tế là mình cũng chỉ đủ giao tiếp trong cuộc sống và công việc thôi, còn nghe vẫn đậm chất VN lắm. Vậy nên muốn làm ở đâu đó ngoài VN thì bạn PHẢI học ngoại ngữ.
Ơ nhưng mình bận lắm, đi làm công ty tới 9-10 giờ mới về chẳng có thời gian học hành cái gì
Ai chúng ta cũng đều bận và có lí do riêng, bạn sẽ bận cả đời vậy nên bạn phải chấp nhận là bạn sẽ luôn bận như vậy và phải cố hơn để học thêm. Quan trọng là bạn có muốn và chấp nhận đánh đổi hay không thôi
Mình mất gốc rồi chả biết học tiếng anh từ đâu?
Nếu các bạn mất gốc mình nghĩ nên bắt đầu lại từ ngữ pháp và sau đó là chuyển lên giao tiếp. Nhớ là cái đích cuối cùng học ngoại ngữ là phải giao tiếp được nhé các bạn. Mình thấy có nhiều bạn đi học tiếng Anh mà mấy năm trời suốt ngày học ngữ pháp (đọc, dịch,....) phí thời gian kinh khủng.
Có nên thi chứng chỉ không?
Nếu có thì tốt còn cá nhân mình thấy đi làm công ty ngoài họ chẳng hỏi chứng chỉ bao giờ. Chỉ đi học lên, xin học bổng mới thường cần.
Thế không đi nước ngoài thì học tiếng Anh chả để làm gì đúng không nhỉ
Bên trên có đoạn mình intern ở công ty F
deal được từ 5 -> 7 tr chỉ nhờ có mỗi tiếng Anh đó, các bạn cũng có thể làm được những thứ lớn hơn nếu có ngoại ngữ
Chuyên môn
Đương nhiên rồi . Làm ở đâu thì cũng yêu cầu kĩ năng chuyên môn phải đủ yêu cầu của họ. Theo mình thấy nếu bạn phỏng vấn từ VN rồi sang Sing làm việc sẽ khó hơn chút và người ta sẽ yêu cầu cao hơn. Đâu đó tầm 2 năm kinh nghiệm là mình thấy apply được rồi, đó là với Web (frontend, backend), chứ nếu kiểu AI hay data science thì chắc không cần tới 2 năm, mấy đứa bạn mình ngay sau khi ra trường hoặc tầm 1 năm là chúng nó đã apply được rồi.
Thường mình thấy ở VN công việc hay đòi hỏi các bạn làm ở trên công ty nhiều, tối về muộn, đi làm về mệt ăn uống tắm rửa xong nửa đêm mất rồi lại phải chuẩn bị ngủ để sáng mai đi làm tiếp. Dẫn tới việc các bạn quanh đi quẩn lại chỉ biết được việc trên công ty. Trong khi đó thế giới lập trình lại vô vàn điều để khám phá. Vậy nên các bạn hãy biết sắp xếp thời gian trong ngày để tìm hiểu, học thêm những thứ mới: framework mới, ngôn ngữ mới,.... biết đâu khi tìm hiểu nhiều hơn các bạn lại thấy được những thứ khác mà các bạn thích hơn, từ đó lại sinh ra nhiều cơ hội mới, cuộc đời đâu ai đoán trước được điều gì .
Hãy nhận bất kì cơ hội nào các bạn có khi đi làm, đi học,... để được làm, được trải nghiệm, nâng cao kiến thức của bản thân, đừng ngại vì cái đó mình không biết, "hơi biết" thôi cũng mạnh dạn mà nhận, Google/StackOverflow/Youtube/Github,. biết tuốt . 96,69% những thứ mình học được đều từ các người thầy biết tuốt đấy cả chứ chả có ai ngồi mà dạy mình được cả. Mình có thích 1 câu này, chả biết đọc ở đâu:
Tuổi trẻ cái quý giá nhất là cơ hội, ai cho mình cơ hội thì hãy quý trọng người đó
Mối quan hệ
(Nếu có thể)
Lập trình là ngành rất phổ biến trên thế giới, và bạn sẽ nhận ra là đi đến đâu hầu như cũng thấy có người VN làm lập trình luôn . Và nếu ta có thể tạo được các mối quan hệ thì khi ta tìm các cơ hội mới cũng sẽ dễ hơn rất chi là nhiều. Lắm lúc công ti đứa bạn đang tuyển vị trí mình muốn trong khi mình thì chả biết mà nói, hoặc nhờ người ta giới thiệu để pass vòng gửi xe chẳng hạn.
Rồi làm ở đâu cũng phải có bạn bè, đặc biệt là ở nước ngoài, buồn lắm đấy các bạn ạ .
Nỗi nhớ nhà
Làm việc ở nước ngoài thì đương nhiên là bạn sẽ phải xa nhà nhiều rồi. Kể cả có ở Sing, cứ nói Sing về Vn thì cũng có khác gì từ Sài Gòn đi ra HN, thế nhưng ở nước ngoài nó cũng khác lắm các bạn. Đi ra ngoài đường người ta chẳng chửi nhau ý ó bằng tiếng Việt, chả tiếng còi xe inh ỏi, về nhà thì chỉ có lủi thủi 1 mình, đi làm thì công ty toàn người nước ngoài.
Buồn kinh khủng khiếp, những đợt nghỉ lễ thấy bạn bè đi chơi thì mình bên này chỉ có bật facebook lên và thèm nhỏ dãi. Chỉ mong chờ được về VN, về nhà. Lắm lúc chỉ thèm ăn cơm có tí trứng rán nước mắm mẹ nấu thôi là ngon các bạn ạ
Cũng chính vì vậy khi mình giới thiệu bạn bè vào mấy job bên này thì mọi người cũng chần chừ, lần nữa mãi, cũng một phần vì phải làm xa nhà. Vậy nên muốn đi làm nước ngoài thì các bạn xác định trước đi nhé . Như năm nay Covid như bọn mình là xác định Tết ở lại rồi đó.
Lên kế hoạch cụ thể
Nếu bạn đã xác định mục tiêu muốn làm ở nước ngoài thì phải liên tục thực hành, luyện tập những điều bên trên mình chia sẻ, tiếng Anh phải học 1-2-3-4 năm mới giao tiếp ổn được. Skill lập trình cũng phải đi làm đôi 3 năm mới lên tay, có cái viết vào CV được.
Profile LinkedIn phải tạo lấy 1 cái, làm thật chỉn chu, để khi HR người ta search ứng viên người ta dễ dàng tìm tới mình hơn.
Những việc đó các bạn phải rèn luyện đều đặn thường xuyên, mỗi ngày qua đi phải tiến bộ hơn ngày hôm trước. Đừng để đến lúc cơ hội nó đến thì lại thiếu cái này cái kia, không tự tin nhen
Không biết còn điều gì nữa không nhỉ, chắc thế là hết rồi
Một vài câu hỏi về mình
Bên dưới đây mình tổng hợp lại những câu hỏi mà các bạn hỏi mình mới đây, hoặc lâu rồi trong các bài blog trước để các bạn có thể hiểu thêm được cuộc sống của Developer (mình) ở Singapore
Bên Singapore có làm việc thứ 7 không?
Không, mình chưa thấy nơi nào làm việc thứu 7 bao giờ, và OT mình cũng chưa phải OT hay bạn bè mình nói về OT bao giờ, có chăng là bọn mình chủ động về muộn hơn (nhưng không nhiều).
Mình sinh năm bao nhiêu, tốt nghiệp khi nào và sang Sing lâu chưa
Mình 95, tốt nghiệp giữa năm 2018 qua đây từ đầu 2018 (đợt thực tập 6 tháng mình kể bên trên đó) và tới bây giờ - tầm 3 năm. Tuổi đời còn trẻ nên viết blog nghe nó cứ cute vậy ý các bạn ạ
Làm việc bên này nói tiếng Anh chắc phải siêu lắm nhỉ?
Cũng... không hẳn , ngày trước làm trong trường NTU team có người VN thì toàn nói tiếng Việt à, giờ mình ra ngoài làm xung quanh toàn người Sing, Ấn độ, Trung Quốc,... nên nói tiếng Anh hết. Nhưng không phải siêu đâu. Mình nói vẫn rất là chuối, đặc sệt cái ngữ điệu của người VN và vẫn vấp, chia động từ/chia thì sai bình thường, nhưng mình thấy chả sao mọi người vẫn hiểu và làm việc bình thường. Cải thiện dần theo thời gian.
Bao giờ thì về VN
Mình chưa biết chắc khoảng 3-4 năm nữa, cũng có thể hơn, nhưng chắc chắn không lâu . Nhiều người muốn ở bên đây vì họ phát triển, sạch sẽ,...nhưng mình thì không, chỉ muốn bay nhảy, trải nghiệm, tích luỹ (kiến thức, tiền bạc), rồi về VN. Có bạn bè, gia đình, môi trường bẩn hơn chút, bụi hơn chút nhưng vui.
Mình có code nhiều không?
Câu trả lời là có, ngoài công việc trên chỗ làm, tối về mình luôn dành thời gian để tìm hiểu, vọc vạch cái gì đó mới ngoài những cái mình làm trên công ty: lên Github Explore xem ae trên thế giới có những repo nào hay, nghịch những cái mới, vọc vạch với Cloud, học ngôn ngữ mới,... hầu như mỗi ngày mình đều cố gắng học được cái gì đó mới. Ngày nào không làm được gì là mình thấy bứt rứt
Lương công việc hiện tại?
Câu hỏi mà rất nhiều bạn thắc mắc, ngay cả mình cũng luôn tò mò về những vấn đề này . Nhưng mình chỉ có thể nói "hé" 1 tẹo đó là 1xx tr/tháng . Kể ra từ cái lúc vào đại học ước mơ ra trường làm công ty F
lương 7 củ đến bây giờ mình cũng đã đi được 1 đoạn khá xa rồi ấy nhỉ (tự thẩm du tinh thần thấy vui vui )
Kết bài
Hành trình qua Singapore làm việc của mình là 1 chuỗi những sự may mắn xuất hiện để giúp mình thực hiện ước mơ bay nhảy nơi xứ người. Tất nhiên mình cũng phải cố gắng trau dồi tiếng anh và kĩ năng chuyên môn của bản thân từng ngày để "đón chờ" may mắn đến là "chộp" lấy ngay
Mỗi người sẽ có 1 con đường đi riêng, mong rằng qua bài này các bạn có thêm 1 "tham chiếu" để lựa chọn đường đi cho chính bản thân các bạn. Và thật tuyệt vời nếu như bài viết của mình có thể truyền cảm hứng cho các bạn dù đi nước ngoài hay ở Việt Nam làm việc.
Dù ở đâu, làm gì đi nữa thì hãy luôn cố gắng nỗ lực và có ước mơ dành cho riêng mình nhé
Hẹn gặp lại các bạn vào những bài sau ^^.