Viết code JavaScript sao cho trở nên gọn gàng là điều tối quan trọng để giúp bạn có thể duy trì cơ sở các đoạn code có chất lượng cao, dễ đọc, dễ hiểu và dễ dàng bảo trì. Các đoạn code sạch không chỉ cải thiện sự hợp tác giữa các thành viên trong nhóm mà còn làm giảm khả năng xuất hiện lỗi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá một số cách thức quan trọng để viết mã JavaScript trở nên gọn gàng hơn, nhờ đógiúp bạn tạo ra các ứng dụng hiệu quả, có khả năng mở rộng và dễ dàng bảo trì.
1. Sử dụng Comments một cách hợp lý
Mặc dù các comments có thể hữu ích trong việc giải thích logic phức tạp, nhưng việc lạm dụng chúng có thể làm lộn xộn các đoạn mã của bạn. Thay vào đó, bạn hãy cố gắng viết ra các đoạn mã có thể tự giải thích bằng cách sử dụng tên rõ ràng và mô tả cho các biến, hàm và mô-đun. Chỉ thêm comments khi thực sự cần thiết, chẳng hạn như để làm rõ logic không rõ ràng hoặc đưa ra ngữ cảnh lý do tại sao một số quyết định nhất định được đưa ra.
Ví dụ: Thay vì viết // biến để lưu trữ số lượng người dùng, chỉ cần đặt tên biến là userCount và tránh thêm comments vào là được.
Lợi ích khi làm điều này:
- Làm cho mã sạch hơn bằng cách giảm sự lộn xộn không cần thiết.
- Khuyến khích viết mã trực quan và dễ đọc hơn.
- Nhận xét tập trung vào việc cung cấp thông tin thiết yếu hơn là giải thích logic đơn giản.
2. Viết các bài Unit tests
Unit test hay kiểm thử đơn vị là một phần không thể thiếu trong việc tối ưu hóa các đoạn mã sạch, vì chúng đảm bảo rằng các hàm của bạn hoạt động như mong đợi. Các khung kiểm tra như Jest hoặc Mocha cho phép bạn viết các bài unit test tự động để xác minh tính chính xác của mã. Thường xuyên kiểm tra không chỉ giúp phát hiện lỗi sớm mà còn xây dựng sự tự tin rằng những thay đổi mới sẽ không phá vỡ các tính năng hiện có.
Ví dụ: Bạn có thể viết một bài unit test để xác minh rằng hàm addNumbers (a, b) trả về tổng chính xác của hai số.
Lợi ích khi sử dụng unit test:
- Cải thiện độ tin cậy của mã bằng cách xác định lỗi sớm.
- Đảm bảo rằng các bản cập nhật mới không giới thiệu hồi quy.
- Cung cấp một mạng lưới an toàn để tái cấu trúc.
3. Viết ra các đoạn code module có thể tái sử dụng
Các đoạn mã mô-đun là cách thực hành chia ứng dụng của bạn thành các phần nhỏ hơn, có thể quản lý được và độc lập. Bằng cách viết các hàm và mô-đun thực hiện một tác vụ cụ thể, bạn có thể dễ dàng kiểm tra, sử dụng lại và bảo trì mã của mình dễ dàng hơn. Trong JavaScript, điều này thường có nghĩa là bạn phải sử dụng các mô-đun ES6 hoặc CommonJS để cấu trúc lại các đoạn mã của bạn một cách hợp lý.
Ví dụ: Thay vì sao chép mã để xác thực biểu mẫu trên nhiều trang, hãy tạo một hàm validateForm có thể sử dụng lại mà có thể được nhập và sử dụng ở bất kỳ đâu cần thiết.
Lợi ích khi sử dụng các đoạn mã mô-đun có thể tái sử dụng:
- Thúc đẩy việc tái sử dụng mã và giảm trùng lặp.
- Cải thiện khả năng bảo trì vì những thay đổi trong một mô-đun không ảnh hưởng đến các mô-đun khác.
- Giúp kiểm tra đơn vị dễ dàng hơn, vì các mô-đun nhỏ hơn sẽ dễ kiểm tra hơn.
4. Tuân thủ các quy ước nhất quán trong quá trình viết code
Sự nhất quán trong phong cách mã hóa làm cho cơ sở các đoạn code của bạn trở nên đồng nhất và có thể dự đoán được, điều này rất quan trọng khi nhiều lập trình viên đang làm việc trên cùng một dự án. Thiết lập các quy ước mã hóa cho những thứ như thụt lề, khoảng cách và định dạng và tuân thủ chúng trong suốt dự án. Các công cụ như ESLint có thể tự động thực thi các quy tắc này, nhờ đó giúp bạn ngăn ngừa các lỗi thường gặp.
Ví dụ: Sử dụng camelCase cho tên biến, luôn mở dấu ngoặc nhọn trên cùng một dòng và duy trì thụt lề nhất quán (ví dụ: 2 hoặc 4 khoảng trắng) là những cách thực hành tốt cần tuân theo.
Lợi ích khi bạn tuân thủ các quy ước trong quá trình viết code:
- Cải thiện sự hợp tác nhóm bằng cách đảm bảo tính đồng nhất.
- Giúp mã dễ đọc và điều hướng hơn.
- Giảm tải nhận thức bằng cách tuân theo các mẫu quen thuộc.
5. Sử dụng tên biến và tên hàm có ý nghĩa
Sử dụng tên có ý nghĩa và mô tả cho các biến và hàm là nền tảng cho việc sản xuất ra các đoạn mã JavaScript gọn gàng. Khi bạn chọn những cái tên rõ ràng và cụ thể, bạn sẽ giúp cho mã dễ hiểu hơn cho người khác và cho chính bạn khi bạn xem lại nó. Tên mô tả ngăn ngừa nhầm lẫn và giảm nhu cầu sử dụng comments không cần thiết.
Ví dụ: Thay vì đặt tên biến là x, hãy sử dụng userCount nếu nó chứa số lượng người dùng. Đối với một hàm tính tổng giá, calculateTotalPrice cung cấp thông tin nhiều hơn nhiều so với func1.
Lợi ích khi bạn đặt tên biến và hàm có ý nghĩa:
- Cải thiện khả năng đọc mã.
- Giảm sự phụ thuộc vào các nhận xét.
- Giúp việc gỡ lỗi và bảo trì dễ dàng hơn.
Kết luận
Việc viết ra các đoạn mã JavaScript gọn gàng sẽ khiến ứng dụng của bạn trở nên rõ ràng, tăng cường khả năng bảo trì và đảm bảo dự án hoạt động lâu dài hơn. Bằng cách sử dụng tên có ý nghĩa, tuân theo các quy ước nhất quán, viết mã mô-đun, bao gồm các bài kiểm thử đơn vị và sử dụng comments một cách hợp lý, bạn có thể cải thiện đáng kể chất lượng các đoạn mã của mình. Những chiến lược này không chỉ giúp mã của bạn dễ hiểu và bảo trì hơn mà còn giúp việc cộng tác với các lập trình viên khác trong cùng một dự án trở nên hiệu quả hơn.