Gặp Gỡ "Chú Nhện Google" – Người Canh Gác Động Bàn Tơ Của Internet
Chúng ta đều biết rằng, Internet là một hệ thống thông tin toàn cầu có thể được truy nhập công cộng gồm các mạng máy tính được liên kết với nhau. Đơn giản hơn thì nó là mạng lưới tất cả website. Ở đó có một chú nhện thông minh tên là SpiderBot(GoogleBot), đại diện cho đội ngũ bot tìm kiếm của Google. Về cơ bản, con nhền nhện này sẽ bò liên tục trên internet, lần theo từng sợi tơ liên kết thăm dò từng ngóc ngách trong hang động - chính là website của bạn để:
- Thu thập thông tin từ các trang web.
- Gửi dữ liệu về "tổng hành dinh" Google.
- Phân tích, đánh chỉ mục (index) và xếp hạng các trang trên kết quả tìm kiếm.
Vì vậy, để có thể SEO tốt cho website thì ta cần có một bản đồ chỉ đường, đưa nhện đến đúng nơi bạn muốn index (Sitemap.xml) và bảng nội quy cho phép hay cấm thu thập dữ liệu ở phần nào (Robots.txt).
1. Robots.txt – Người Gác Cổng Của Website
Robots.txt là một file văn bản nằm ở thư mục gốc của website (https://yourdomain.com/robots.txt). Nó chứa các quy tắc hướng dẫn bot tìm kiếm được hoặc không được phép thu thập dữ liệu ở những khu vực nhất định.
Tác dụng chính:
- Giúp chặn bot khỏi những vùng không cần thiết hoặc dữ liệu nhạy cảm như /admin/, /cart/, hay /login/, /profile, ...
- Bảo vệ các vùng nhạy cảm hoặc trùng lặp.
- Giảm lãng phí "crawl budget" – số lần Googlebot ghé thăm trong ngày.
Cú pháp:
- User-agent: * → áp dụng cho tất cả bot.
- Disallow → chặn truy cập một phần cụ thể.
- Allow → cho phép crawl những phần còn lại.
- Sitemap: → trỏ đến file sitemap.xml.
Ví dụ cơ bản:
Bạn có thể xem tại https://www.linkedin.com/robots.txt, https://www.youtube.com/robots.txt hoặc https://www.facebook.com/robots.txt
robots.txt của Youtube chặn bot không vào được API và thành phần không cần thiết
2. Sitemap.xml – Bản Đồ Cho Bot Google
Sitemap là file XML chứa danh sách tất cả các URL quan trọng của website – giúp Googlebot biết rõ cấu trúc site và nhanh chóng tìm các trang cần được index, mặc định ở thư mục gốc dự án (https://yourdomain.com/sitemap.xml) hoặc được quy định trong fille robots.txt.
Tác dụng chính
Hữu ích cho website có nhiều nội dung khó truy cập từ menu chính. Thúc đẩy việc index các trang mới, blog, sản phẩm, v.v. Có thể bao gồm: URL, thời gian cập nhật gần nhất, tần suất cập nhật, mức độ ưu tiên.
Ví dụ
3. Kết Hợp Robots.txt và Sitemap.xml
Kết hợp sử dụng hai công cụ này là chiến lược SEO kỹ thuật thông minh và hiệu quả💡 Trong file robots.txt, bạn nên thêm dòng:
Sitemap: https://example.com/sitemap.xml
Điều này giúp bot tìm thấy sitemap một cách dễ dàng.
4. Kiểm tra Googlebot Đọc File Đúng?
Các bạn có thể dùng https://technicalseo.com/tools/robots-txt/ để kiểm tra robots.txt và https://www.xml-sitemaps.com/validate-xml-sitemap.html để validate sitemap.xml đúng chưa nhé.
Check robots.txt
Validate sitemap.xml
Tổng Kết
Mặc dù chỉ là hai file nhỏ, robots.txt và sitemap.xml lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong SEO kỹ thuật:
- Robots.txt giúp kiểm soát quyền truy cập của bot, chặn các khu vực không cần thiết, tiết kiệm tài nguyên crawl.
- Sitemap.xml là bản đồ định hướng, giúp bot nhanh chóng tìm đến các trang quan trọng và ưu tiên lập chỉ mục.
Khi kết hợp đúng cách, hai công cụ này sẽ hỗ trợ Google hiểu website của bạn rõ hơn, index nhanh hơn và giúp cải thiện hiệu quả SEO tổng thể.