AI không hoàn hảo và sự thật trần trụi về GPT: Kỷ nguyên tối thữ trong một chiếc hộp đen

"Chúng ta đang xây dựng những thứ chứa cháy mà không biết liệu nó sẽ bốc cháy vào ngày mai hay không."

Mở đầu: Đừng tin AI biết hết!

Trong thời đại GPT-4, GPT-4.5 và có thể là GPT-5 sắp ra mắt, AI đang được tô vẽ như một "thần đồng" biết tuổt từ viết code, viết bài, viết truyện cho tới... viết đồn ly hôn. Thế nhưng, để tôi nói cho bạn nghe: GPT không phải là một siêu nhân. GPT là một cái máy dự đoán cao cấp, và bạn nên biết những sự thật khó nghe dưới đây.

Phần 1: GPT là chiếc hộp đen

GPT (Generative Pre-trained Transformer) là một mô hình học sâu với hàng trăm tỷ tham số. Nó được huấn luyện trên các cổ đồ liệu lớn đến mức các nhà nghiên cứu cũng chẳng biết rõ là nó biết những gì.

• GPT không "hiểu" câu hỏi: nó chỉ dự đoán từ tiếp theo khả dựa trên ngữ cảnh trước.
• GPT không có nhận thức: nó không biết nó đang nói đúng hay sai.
• GPT dễ bị lừa: nó có thể viết một đoạn code trông rất thế thống nhưng thực sự sai hoàn toàn vì không test được.

Tóm lại: GPT là chiếc hộp đen. Kể cả OpenAI cũng không biết chính xác tại sao GPT trả lời một câu nào đó.

Phần 2: Hallucination - Ảo giác đỏi khi hài hước

Hãy thử hình dung bạn đang viết bài về cách dùng TensorFlow và GPT sinh ra đoạn code:

import tensorflow as tf model = tf.keras.models.Sequential([ tf.keras.layers.Dense(10), tf.keras.layers.Dense(1)
])
model.compile(optimizer='adam', loss='binary_crossentropy')
model.fit([1,2,3], [0,1,1])

Trông có vẽ oki, nhưng thực sự sẽ ném ra một loạt lỗi: input phải đúcng shape, data nên được chuyển sang numpy array...

Ảo giác là một vấn đề tồn tại vài năm qua và vẫn chưa giải quyết xong. GPT sẽ "bốc phát tưởng tượng" và trà lời với các thông tin được nó chỉ coi là "gần đúng". Trong khoa học và y tế, điều này đặc biệt nguy hiểm.

Phần 3: Prompt engineering không phải chiềa khóa vàng

Mọi người đều đang nói về "prompt engineering" như là một siêu kỹ năng làm việc với AI. Thực chất, prompt giút AI tốt hơn, nhưng không bao giờ đảm bảo kết quả đúng.

Các chuyên gia prompt thường phải thử 50-100 lần mới ra kết quả tàm được. Tốt nhất bạn nên xem prompt như một cách tương tác linh hoạt chứ không phải món võ tối thượng.

Phần 4: AI không thay thế lương tri và trách nhiệm

GPT có thể giúc bạn viết bài, lên ý tưởng, sinh code mẫu, nhưng:

• GPT không chị chịnh sửa: bạn phải biết kiểm tra.
• GPT không chị trách nhiệm: code sai hay gây thiệt hại, GPT không chịu.
• GPT không sáng tạo: nó remix từ dữ liệu cũ.

Nếu bạn lạm việc trong ngành y tế, tài chính, báo chí hay pháp lý, GPT có thể giúc nhanh hơn, nhưng quyết định cuối cùng vẫn là người.

Kết: Càng nguy hiểm, càng phải hiểu

AI không xấu. GPT càng ngày càng lợi hại, nhưng nguy cơ càng cao. Bạn có thể dùng GPT như một trợ lý tình cám, một lâu đồng code hay một bạn đồng sáng tác, nhưng hãy luôn giữ một chân thật trong khi đắm mình trong trí tuệ.

GPT là khái niệm: bạn mới là người quyết định.