Khi ứng dụng của chúng ta phát triển lớn hơn, yêu cầu lưu trữ dữ liệu cục bộ cũng trở nên phức tạp hơn. shared_preferences rất tốt cho các cài đặt đơn giản, nhưng không phù hợp cho dữ liệu có cấu trúc, dữ liệu lớn, hay dữ liệu cần bảo mật cao.
Trong trường hợp này, chúng ta cần đến những thư viện mạnh mẽ hơn. Hãy cùng tìm hiểu tổng quan về Hive, SQLite (qua sqflite) và flutter_secure_storage.
1. Hive: Cơ sở dữ liệu NoSQL nhanh và dễ dùng
Giới thiệu:
Hive là một cơ sở dữ liệu NoSQL (phi quan hệ) dạng key-value được viết hoàn toàn bằng Dart, được tối ưu hóa cho Flutter. Nó cực kỳ nhanh, nhẹ, và dễ sử dụng. Hive được thiết kế để lưu trữ dữ liệu dạng đối tượng (objects) một cách hiệu quả, không yêu cầu các bảng hay truy vấn phức tạp như cơ sở dữ liệu quan hệ.
Đặc điểm nổi bật:
- Tốc độ cao: Hive nổi tiếng với hiệu suất đọc/ghi cực nhanh.
- Dễ sử dụng: API rất đơn giản và trực quan, ít boilerplate code hơn so với SQLite.
- Hỗ trợ Object: Cho phép bạn lưu trữ các đối tượng Dart tùy chỉnh (custom Dart objects) bằng cách sử dụng
TypeAdapter. - Cross-platform: Hoạt động tốt trên Android, iOS, Web, Desktop.
- Mã hóa dữ liệu: Hỗ trợ mã hóa dữ liệu mặc định, tăng cường bảo mật cho dữ liệu lưu trữ.
Khi nào nên dùng:
- Cần lưu trữ dữ liệu có cấu trúc nhưng không yêu cầu các mối quan hệ phức tạp giữa các bảng.
- Ưu tiên tốc độ và sự đơn giản trong việc triển khai.
- Cần lưu trữ các đối tượng tùy chỉnh của Dart.
- Muốn có khả năng mã hóa dữ liệu cục bộ một cách dễ dàng.
2. SQLite (qua sqflite): Cơ sở dữ liệu quan hệ mạnh mẽ
Giới thiệu:
SQLite là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ (relational database management system - RDBMS) nhẹ, được nhúng vào trong ứng dụng. Trong Flutter, chúng ta thường tương tác với SQLite thông qua package sqflite. SQLite phù hợp cho việc lưu trữ dữ liệu có cấu trúc, cần các mối quan hệ giữa các bảng và các truy vấn phức tạp.
Đặc điểm nổi bật:
- Mô hình quan hệ: Hỗ trợ đầy đủ các khái niệm của cơ sở dữ liệu quan hệ (bảng, cột, khóa chính/phụ, mối quan hệ 1-n, n-n).
- Truy vấn SQL: Cho phép sử dụng các câu lệnh SQL mạnh mẽ để thêm, sửa, xóa, tìm kiếm và truy vấn dữ liệu phức tạp.
- Tính toàn vẹn dữ liệu: Đảm bảo tính nhất quán của dữ liệu thông qua các ràng buộc (constraints).
- Đáng tin cậy: Một trong những cơ sở dữ liệu nhúng được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.
Khi nào nên dùng:
- Cần lưu trữ dữ liệu có cấu trúc phức tạp với nhiều bảng và mối quan hệ rõ ràng (ví dụ: ứng dụng quản lý công việc với danh sách tác vụ, dự án, người dùng).
- Yêu cầu khả năng thực hiện các truy vấn dữ liệu phức tạp (JOIN, WHERE, GROUP BY, ORDER BY).
- Đã quen thuộc với khái niệm cơ sở dữ liệu quan hệ và SQL.
- Ứng dụng cần xử lý một lượng lớn dữ liệu có tổ chức.
3. flutter_secure_storage: Lưu trữ dữ liệu nhạy cảm một cách an toàn
Giới thiệu:
flutter_secure_storage là một package chuyên dụng để lưu trữ dữ liệu nhạy cảm (sensitive data) như token xác thực, mật khẩu API, khóa cá nhân, v.v., một cách an toàn trên thiết bị. Nó sử dụng các cơ chế lưu trữ bảo mật của hệ điều hành gốc:
- iOS: Keychain
- Android: KeyStore (và mã hóa file nếu cần)
Đặc điểm nổi bật:
- Bảo mật cao: Dữ liệu được mã hóa và lưu trữ trong các vùng bộ nhớ an toàn của hệ điều hành, không thể dễ dàng truy cập bởi các ứng dụng khác hoặc người dùng thông thường.
- Đơn giản: API rất đơn giản để lưu và đọc các cặp khóa-giá trị String.
- Đa nền tảng: Hoạt động nhất quán trên cả iOS và Android.
Khi nào nên dùng:
- Cần lưu trữ bất kỳ thông tin nào mà việc lộ ra ngoài có thể gây hậu quả nghiêm trọng (ví dụ: thông tin đăng nhập, token truy cập API, khóa mã hóa).
- Khi
shared_preferenceskhông đáp ứng được yêu cầu bảo mật. - Bạn không cần lưu trữ dữ liệu phức tạp, chỉ là các chuỗi (string) nhạy cảm.
Tổng kết các giải pháp lưu trữ
| Giải pháp | Mục đích chính | Loại dữ liệu | Ưu điểm nổi bật | Nhược điểm cần lưu ý |
|---|---|---|---|---|
| SharedPreferences | Cài đặt, tùy chọn, dữ liệu nhỏ không nhạy cảm | Key-Value (primitive) | Đơn giản nhất, dễ học, nhanh | Không bảo mật, không cấu trúc tốt |
| Hive | Dữ liệu có cấu trúc, đối tượng Dart | Key-Value (Object) | Rất nhanh, dễ dùng, có mã hóa | Không hỗ trợ truy vấn quan hệ phức tạp |
| SQLite (qua sqflite) | Dữ liệu quan hệ, cấu trúc phức tạp, truy vấn | Cấu trúc bảng (SQL) | Mạnh mẽ, toàn vẹn dữ liệu, truy vấn SQL | Cần kiến thức SQL, boilerplate nhiều hơn |
| flutter_secure_storage | Dữ liệu nhạy cảm, bảo mật cao | Key-Value (String) | Bảo mật nhất, mã hóa tự động | Chỉ lưu String, không cho dữ liệu lớn |
Việc lựa chọn giải pháp lưu trữ phù hợp phụ thuộc vào loại dữ dữ liệu, kích thước, mức độ phức tạp của truy vấn và yêu cầu bảo mật của ứng dụng chúng ta. Thường thì, một ứng dụng lớn có thể sẽ sử dụng kết hợp nhiều giải pháp này để tận dụng ưu điểm của từng loại.
Kết luận
Trên đây chỉ là tổng quan cơ bản về các thư viện lưu trữ dữ liệu cục bộ mạnh mẽ hơn trong Flutter. Mỗi thư viện đều có ưu điểm, nhược điểm riêng và đòi hỏi thời gian để chúng ta khám phá hết tiềm năng của chúng.
Khi bắt tay vào làm dự án thực tế, chúng ta sẽ có cơ hội tìm hiểu chi tiết từng thư viện, đi sâu vào cách cài đặt, cấu hình, và các thao tác nâng cao (như di chuyển dữ liệu, xử lý lỗi, tối ưu hiệu suất). Việc thực hành sẽ giúp chúng ta nắm vững và lựa chọn công cụ phù hợp nhất cho từng nhu cầu cụ thể của ứng dụng.
Tham khảo
- Hive - Cơ sở dữ liệu nhanh, nhẹ cho Flutter
- sqflite package trên Pub.dev
- flutter_secure_storage package trên Pub.dev
- Flutter Documentation - Persist data (Tổng quan về lưu trữ dữ liệu trong Flutter)