1. Thư mục gốc (/)

• / là thư mục gốc (root directory), chứa tất cả các thư mục khác.
• Ví dụ: Khi bạn chạy lệnh ls /, bạn sẽ thấy các thư mục con quan trọng như bin, etc, home, var, v.v.

$ ls /
bin boot dev etc home lib lib64 media mnt opt proc root run sbin srv sys tmp usr var

2. Thư mục hệ thống quan trọng

2.1. /bin (Binary - Tệp thực thi)

• Chứa các lệnh cơ bản dùng cho tất cả người dùng.
• Ví dụ: ls, cp, mv, cat, echo, grep.

$ ls /bin
bash cat chmod cp date echo grep ls mkdir mv rm sh sleep

• Ví dụ: Chạy lệnh ls từ /bin

$ /bin/ls

2.2. /sbin (System Binaries - Tệp thực thi hệ thống)

• Chứa lệnh dành cho quản trị hệ thống (root).
• Ví dụ: reboot, shutdown, fdisk, iptables.

$ ls /sbin
fdisk iptables reboot shutdown mount fsck

• Ví dụ: Khởi động lại hệ thống

$ sudo /sbin/reboot

2.3. /lib và /lib64 (Thư viện)

• Chứa thư viện (.so - shared objects) cần thiết cho /bin và /sbin.
• Ví dụ: libc.so.6 là thư viện C chuẩn.

$ ls /lib | grep libc
libc.so.6

• /lib64 chứa thư viện cho hệ thống 64-bit.

3. Thư mục người dùng và ứng dụng

3.1. /home (Thư mục người dùng)

• Chứa dữ liệu của mỗi người dùng.
• Ví dụ: /home/user1, /home/user2.

$ ls /home
user1 user2

• Thư mục cá nhân của người dùng có thể chứa:

  /home/user1/Documents
  /home/user1/Downloads
  

3.2. /usr (Unix System Resources - Chương trình và thư viện)

• Chứa phần mềm và thư viện dùng chung.
• Quan trọng: /usr/bin chứa lệnh cho người dùng, /usr/sbin chứa lệnh quản trị.

$ ls /usr/bin | head -10
awk curl git grep nano ssh vim wget

$ ls /usr/sbin | head -10
apachectl ifconfig nginx systemctl

3.3. /opt (Optional - Phần mềm bên thứ ba)

• Chứa phần mềm cài đặt thủ công.
• Ví dụ: /opt/google/chrome/ chứa trình duyệt Chrome.

$ ls /opt
google

4. Thư mục cấu hình và nhật ký

4.1. /etc (Configuration - Cấu hình hệ thống)

• Chứa tệp cấu hình hệ thống.

$ ls /etc | head -10
apache2 fstab hosts passwd ssh

• Ví dụ: Kiểm tra danh sách người dùng hệ thống

$ cat /etc/passwd

• Xem danh sách host cục bộ

$ cat /etc/hosts

4.2. /var (Variable - Dữ liệu thay đổi)

• Chứa nhật ký (/var/log), cơ sở dữ liệu (/var/lib), hàng đợi (/var/spool).

$ ls /var/log | head -10
auth.log dmesg syslog

• Ví dụ: Xem nhật ký hệ thống

$ cat /var/log/syslog

5. Thư mục thiết bị và bộ nhớ

5.1. /dev (Devices - Thiết bị)

• Chứa tệp đại diện cho thiết bị phần cứng.

$ ls /dev | head -10
sda sda1 sdb ttyUSB0 null random

• Ví dụ: Xem thông tin ổ cứng

$ lsblk

5.2. /proc (Process - Tiến trình hệ thống)

• Chứa thông tin về tiến trình và kernel.

$ ls /proc | head -10
1 2 3 4 cpuinfo meminfo uptime

• Xem thông tin CPU

$ cat /proc/cpuinfo

• Xem dung lượng RAM

$ cat /proc/meminfo

5.3. /sys (System - Thông tin hệ thống)

• Chứa thông tin kernel và thiết bị.

$ ls /sys
block bus class devices firmware

• Xem thông tin thiết bị

$ cat /sys/devices/system/cpu/cpu0/topology/thread_siblings_list

6. Thư mục dữ liệu tạm thời

6.1. /tmp (Temporary - Dữ liệu tạm)

• Chứa tệp tạm thời, bị xóa khi khởi động lại.

$ ls /tmp

• Ví dụ: Tạo một tệp tạm thời

$ touch /tmp/testfile

7. Thư mục liên quan đến khởi động

7.1. /boot (Bootloader - Khởi động hệ thống)

• Chứa tệp khởi động, kernel.

$ ls /boot
vmlinuz grub

8. Thư mục quyền truy cập đặc biệt

8.1. /root (Root home - Thư mục root)

• Thư mục cá nhân của root, khác với /home.

$ ls /root

8.2. /mnt và /media (Mount points - Điểm gắn kết)

• /mnt: Gắn kết hệ thống tệp tạm thời.
• /media: Gắn thiết bị USB, CD.

$ ls /mnt
usb_drive

$ ls /media
cdrom usb

Tóm tắt