Bây giờ chúng ta sẽ xem xét một ví dụ sẵn có trong tài liệu hướng dẫn online của Elm có tên là các nút nhấn Buttons. Ví dụ này cũng chính là ví dụ trong tấm hình mô phỏng kiến trúc cơ bản của Elm ở phần đầu tiên của bài viết trước. Trình tự thực hiện ví dụ của chúng ta sẽ là make it work rồi mới make it nice. Và đoạn thêm code CSS để khiến các thành phần dễ nhìn hơn chúng ta sẽ để sau cùng, khi các thành phần đã có thể hoạt động tốt.
Abstraction
Chúng ta sẽ có một div hiển thị một giá trị số nguyên, kèm theo 2 nút nhấn + và - để thực hiện chức năng tăng/giảm giá trị được hiển thị.
Khởi đầu thì chúng ta cần xác định kết quả output của chương trình. Và trong module Browser thì ở ngay phần đầu Elm khuyến khích sử dụng trình Browser.sandbox để học tương tác căn bản. Chương trình này chỉ yêu cầu đúng bộ tham số đầu vào tối thiểu là một Record có các trường { init, view, update } mà chúng ta đã nói trong phần giới thiệu kiến trúc Elm Architecture căn bản.
Như vậy nếu như chúng ta đặt tên cho chương trình là Buttons và đóng gói trong một module riêng thì chương trình Main sẽ cố định là như thế này:
module Main exposing (main)
import Browser exposing (..)
import Buttons exposing (..) main : Program () Model Message
main = Browser.sandbox (Buttons init view update)
Ở đây các tên định danh kiểu bản ghi Model, kiểu tin nhắn sự kiện Message, trình khởi tạo bản ghi Buttons, và các chương trình init, view, update, tất cả đều sẽ được định nghĩa trong module Buttons.
module Buttons exposing (Buttons) type alias Buttons = Nothing
Để tạo bản ghi sử dụng cho Browser.sandbox thì chúng ta cần xem qua cấu hình của chương trình con này một chút.
sandbox : { init : model , view : model -> Html msg , update : msg -> model -> model } -> Program () model msg
Như vậy là chúng ta sẽ cần một bản ghi Record có chứa các chương trình init, view, update như trên. Theo phương cách suy nghĩ đệ quy recursion thì chúng ta sẽ tạm dừng cái trình khởi tạo Buttons như trên để định nghĩa các sub-program trước.
Và để kiểm tra hoạt động của các chương trình con trong module, chúng ta sẽ chưa thể sử dụng elm reactor mà sẽ cần phải tương tác với elm repl.
cd Documents && cd learn-elm
elm repl
Init
Đầu tiên là init - chương trình khởi tạo bản ghi dữ liệu Model để sử dụng cho view bày ra giao diện người dùng. Như vậy chúng ta sẽ cần định nghĩa kiểu bản ghi Model trước để sử dụng cho init.
Do chương trình của chúng ta chỉ có một yếu tố duy nhất mang tính cập nhật đó là giá trị số nguyên được hiển thị giữa hai nút nhấn + và -, nên chúng ta sẽ có kiểu Model đơn giản. Và chương trình init để khởi tạo bản ghi dữ liệu đầu tiên cũng không có gì đáng lưu ý. Không yêu cầu tham số đầu vào và trả về chính xác bản ghi Model là được.
module Buttons exposing ( Buttons , Model , init ) type alias Buttons = Nothing -- Initializer - - - - - - - - - type alias Model = { value : Int } init : Model
init = Model 0
init
-- { value = 0 } : Model
View
Tiếp theo là view - chương trình cấu trúc template HTML để dựng giao diện người dùng. Ở đây chúng ta cũng đồng thời định nghĩa các kiểu tin nhắn sự kiện Message để mô tả ý nghĩa thao tác của người dùng. Và với tính năng tương tác của hai nút nhấn tăng/giảm giá trị như dự kiến thì chúng ta sẽ có hai kiểu tin nhắn tương ứng là Increment và Decrement.
module Buttons exposing (..)
import Html exposing (..)
import Html.Events exposing (..)
import Html.Attributes exposing (..) -- type alias Buttons = Nothing -- Initializer ...
-- Templater - - - - - - - - - type Message = Increment | Decrement view : Model -> Html Message
view model = let value = String.fromInt model.value in div [ attribute "id" "app" ] [ button [ onClick Decrement ] [ text "-" ] , div [ attribute "id" "out" ] [ text value ] , button [ onClick Increment ] [ text "+" ] ]
Ở đây phần id="app" và id="out" mình sử dụng để làm bộ chọn cho code CSS sau khi đã hoàn thành logic hoạt động.
view (Model 1001)
-- <internals> : Html.Html Message
Có lẽ là view đã có thể hoạt động tốt. Tuy nhiên nếu như bạn muốn kiểm tra kết quả hiển thị thì có thể viết thêm một chương trình main ngay trong module Buttons và mở tệp Buttons.elm trong elm reactor.
-- Initializer ...
-- Templater - - - - - - - - - -- view : ... main : Html Message
main = view (Model 1001)
Chúng ta vẫn sẽ cần sử dụng tới elm repl vì vậy nên bạn hãy mở thêm một cửa sổ dòng lệnh khác cho elm reactor.
cd Documents && cd learn-elm
elm reactor
[http://localhost:8000/src/Buttons.elm]
Update
Cuối cùng là update - chương trình này sẽ nhận vào một tin nhắn sự kiện Message và một bản ghi Model mô tả dữ liệu đang hiển thị ở thời điểm hiện tại. Sau đó update sẽ phân tích tin nhắn sự kiện và tạo ra một bản ghi Model mới với giá trị tăng hoặc giảm 1 đơn vị.
-- Initializer ...
-- Templater ...
-- Updater - - - - - - - - - update : Message -> Model -> Model
update message model = case message of Increment -> Model (model.value + 1) Decrement -> Model (model.value - 1)
update Increment (Model 0)
-- { value = 1 } : Model update Decrement (Model 0)
-- { value = -1 } : Model
Buttons
Như vậy là tất cả các sub-program đều đã hoạt động tốt. Bây giờ chúng ta chỉ cần hoàn thành nốt định nghĩa bản ghi Buttons và chạy thử chương trình trong elm reactor.
module Buttons exposing (..)
import Html exposing (..)
import Html.Events exposing (..)
import Html.Attributes exposing (..) type alias Buttons = { init : Model , view : Model -> Html Message , update : Message -> Model -> Model } -- Initializer ...
-- Templater ...
-- Updater ...
http://localhost:8000/src/Main.elm
Sau khi click thử vào các nút + và -, nếu như bạn thấy mọi thứ đã hoạt động ổn cả thì có thể nhấn Ctrl+C để dừng elm reactor và chạy lệnh elm make.
elm make src/Main.elm
Success! Main ───> index.html
Như vậy công việc cuối cùng là gắn thêm một <link href="style.css"> vào tệp index.html vừa được tạo ra và thêm một đoạn code CSS trước khi mở tệp này trực tiếp bằng trình duyệt web để kiểm tra hoạt động.
* { box-sizing: border-box; margin: 0; padding: 0;
} #app { border: 1px solid lightgray; border-radius: 5px; display: inline-block; margin: 27px 45px; padding: 9px;
} #app button { font-size: 21px; border-radius: 50%; border: none; padding: 12px 21px; margin: 0 2px; cursor: pointer;
} #out { font-size: 24px; text-align: center; display: inline-block; padding: 9px 24px; min-width: 90px;
}
Oh... và đó là trình tự để tạo ra một element với kiến trúc Elm Architecture. Mặt khác thì Browser.sandbox sẽ giới hạn element này không thể tương tác với môi trường bên ngoài. Như vậy sẽ rất an toàn để bạn thử tạo ra một vài element như các danh sách dạng sổ xuống dropdown hay trình chiếu ảnh carousel để chèn vào trang web mà bạn đã xây dựng trước đó.
elm make src/Main.elm --output buttons.js
Để nhúng element vừa tạo ra vào một trang web mà bạn đã xây dựng trước đó, bạn cần nhúng tệp button.js và style.css vào template của trang web đang có. Và bổ sung thêm một cặp thẻ:
<link rel="stylesheet" href="style.css">
</head>
<body> <!-- somewhere in --> <div id="elm-buttons"></div> <!-- the document --> <script> var app = Elm.Buttons.init({ node: document.getElementById("elm-buttons") }); </script> <script src="elm.js"></script>
Trong trường hợp bạn muốn tạo ra các element có khả năng tương tác với các thành phần bên ngoài hay gửi yêu cầu truy vấn dữ liệu tới server, thì chúng ta có Browser.element.
(chưa đăng tải) [Declarative Programming + Elm] Bài 12 - ...